- Зорлық-зомбылық қашан, қайтсе азаяды?
- Әдетте, мұндай құқық бұзушылықтардың жартысынан көбі мас күйінде жасалады. Және көп жағдайда жұмыссыз отбасыларда жанжалдар көбірек кездеседі. Зорлық-зомбылыққа қатысты алдын алу шараларын Бөрлі ауданының полиция қызметкерлері жүргізеді. Бүгінгі таңда алдын алу шаралары туралы айта отырып, полицияның қолында «отбасылық жанжалдарға» әсер етудің белгілі бір тетіктері бар екенін атап өткім келеді, бұл оларға жеке алдын-алу жұмыстарын жүргізуге мүмкіндік береді, - дейді әйелдерді зорлық-зомбылықтан қорғау тобының инспекторы полиция капитаны Салтанат Омарова.
Инспектордың айтуынша, кейде тұрмыстық зорлық-зомбылық көрген әйел полиция қызметкерлеріне шағым жасамай-ақ жолдасын кешіре салады, кейде ерлі-зайыптылар сот залында татуласып жатады.
«Әйелдер бақ-береке, тыныштықты жақсы көреді, сол себепті өзіне күш көрсеткен жұбайын кешіре салады. Мұндай жағдайда агрессормен профилактикалық әңгімелесу болады, яғни отбасыны есепке алып, бір ай бойы профилактикалық жұмыс жүргізіледі. Қорғау нұсқамасы тұрмыстық зорлық-зомбылықтың алдын алады», - дейді Салтанат Омарова.
Оның айтуынша, осы жылдың үш тоқсанында 200-ден астам ерлі-зайыптыға немесе бұрынғы ерлі-зайыптыға қатысты қорғау нұсқамасы шығарылды. Осы кезеңдерде 164 балалы әйел Дағдарыс орталығына орналастырылды.
Әйелдерді зорлық-зомбылықтан қорғау тобы нұсқамасы шығарылған адамдарды бақылауда ұстайды. Зардап шегушімен байланыста болып, жәбірлеуші оны мазалап жүрген-жүрмегенін анықтайды. Осындай жұмыстардың нәтижесінде қорғау нұсқамасындағы ережелерді бұзған 78 факті анықталды.
- Ішкі істер органдары қандай шаралар қолданады?
- Жәбірленушілерді тұрмыстық зорлық-зомбылықтан қорғау үшін Ішкі істер органдарының тұрмыстық зорлық-зомбылықтың жеке профилактикасы шараларын қолдану құқығы бар. Тұрмыстық зорлық-зомбылық профилактикасының субъектісі тұрмыстық зорлық-зомбылық жасаған адаммен Бөрлі ауданының полиция қызметкерлері профилактикалық әңгімелесуді жүргізеді. Профилактикалық әңгімелесудің негізгі міндеттері тұрмыстық зорлық-зомбылық жасаудың себептері мен жағдайларын анықтау, тұрмыстық зорлық-зомбылықтың әлеуметтік және құқықтық салдарын түсіндіру және заңға мойынсынушылық мінез-құлықтың қажеттігіне сендіру. Ішкі істер органы жергілікті полиция қызметінің басшысы немесе орынбасары, учаскелік полиция инспектор немесе кәмелетке толмағандардың істері жөніндегі инспектор он алты жасқа толған, есі дұрыс адамға қатысты қорғау нұсқамасын шығарады, - деді Бөрлі ауданының ПБ жергілікті полиция қызметі бөлімшесінің аға инспекторы Саламат Бисалиев.
Зорлық-зомбылықтың негізгі себептері:
- ерлі-зайыптылардың өміріндегі ұқсас тәжірибе (үлгі, мінез-құлық стереотипі)
- балалық шақтағы жолын кесу түріндегі жеке тәжірибе, ананың беделді ата-аналық стилі (болашақта ол әйелдерге қатысты зорлық-зомбылық, анасымен байланысты үзу әрекеті ретінде көрінеді)
- әлеуметтік-экономикалық қолайсыз жағдайлардың, жұмыссыздықтың, төмен әлеуметтік мәртебенің, өзіне және өмірге қанағаттанбау
- психопатология
- ауытқу және тәуелділік,
- қорқыныш
- өзін-өзі бағалаудың төмен деңгейі мен өзін-өзі бағалаудың төмендігінен туындаған жеткіліксіз өзін-өзі растау және билікке жету
- отбасындағы қалаусыз бала.
Әрине, зорлық-зомбылықтың себебі ата-ананың психикасында. Мұны табу және оны ойластыру қажеттілігі психотерапевттің отбасымен жұмыс жасау кезіндегі міндеттерінің бірі болып табылады (жұмыс тек баламен жасалмайды). Кез келген агрессия, зорлық-зомбылық әрқашан субъективті себепке ие. Тағы бір сұрақ, оны әрдайым агрессордың өзі танымайды.
Кейде зорлық-зомбылық дегеніміз - бұл жүйе ретінде отбасының жағдайын тұрақтандыру әрекеті, мысалы, тәртіп немесе билік үшін күрес.
Содан кейін сіз жүйе ретінде отбасымен жұмыс жасап, оның дисфункциясының себептерін жоюыңыз керек. Әйтпесе, зорлық-зомбылық созылмалы немесе эпизодтық сипатқа ие болады.
Алайда, отбасындағы зорлық-зомбылық құрбандарының көпшілігі моральдық тұрғыдағы мінеуден қорқып, құқық қорғау органдарына шағымданудан бас тартып жатады.
Осыған сәйкес, әйелдер мен қыздар арасында әйелдердің құқықтық сауаттылығын арттырып, зорлық-зомбылықтың түрлері мен себептерін зерделеп, алдағы уақытта қылмыстық әрекеттерді болдырмау бағытында тиісті Бөрлі ауданының полиция қызметкерлері профилактикалық іс-шаралар жүргізілуде. Мектептерде, мекемелерде, ұжымдарда психологтар, медицина және мешіт қызметкерлерімен бірлесіп суицидті болдырмау және оның алдын алу жолдары бойынша кездесулер ұйымдастырылып, проблеманың шешілу жолдары талқыға салынып, лекциялар оқылды, - деді Бөрлі ауданының жергілікті полиция қызметі бөлімшесінің бастығы Арман Макбузов.
Тұрмыстық зорлық-зомбылық жағдайында оның құрбандары немесе куәгерлері Бөрлі ауданының полиция бөліміне арызбен жүгінуіне болады.
Жәрленушілерді тұрмыстық зорлық-зомбылықтан қорғау үшін Ішкі істер органдарының тұрмыстық зорлық-зомбылықтың жеке профилактикасы шараларын қолдану, сондай-ақ оларды Мамандандырылған дағдарыс орталығына бағыттау құқығы бар. Мамандандырылған дағдарыс орталығында орналасу үшін Бөрлі ауданының полиция бөліміне, немесе тұрмыстық зорлық-зомбылық жасалғаны туралы арызбен полицияның учаскелік инспекторына, немесе сенім телефондарына ( 8 777 861 22 59 - тұрмыстық зорлық-зомбылыққа ұшыраған әйелдер үшін Бөрлі ауданының инспекторына) хабарлауыңызды сұраймыз.
Снежанна Исыпова,
Бөрлі АПб баспасөз қызметі
