Бүгінгі күн ұмытылып, жоғалтқанымызды қайтадан қайтарып түгендеген тарихи күн болды. Бұған себеп Теректі ауданы, Бекей ауылы маңындағы қорымнан 1797-1805 жылдар аралығында Кіші жүздің ханы болған Айшуақ Əбілхайырұлының құлпытасы табылып, араб қарпінде жазылған мәтіні оқылды.
Бұл туралы «Жайық Пресс» медиахолдингінің бас директоры Жантас Сафуллин өзінің әлеуметтік парақшасында былай деп хабардар етті:
Ханның құлпытасы табылды!
Үш жылдық құлпытастарды зерттеу жұмысымыз бойынша үшінші ханның құлпытасын тауып, нақты өмір сүрген жылдарын анықтады!
Осыдан үш жылдай бұрын Бекей Есенгелдіұлын зерттеу барысында Нұртас Набиоллаұлы мен Бағдат Мəдиұлы Бекей ауылы маңында құлпытасы бар дегенді естіп арнайы барған. Осы сапар барысында Нұртас Набиоллаұлы Бекей қорымындағы құлпытастарды да суретке түсіре келген екен. Ол оны сол кезде фэйсбук парақшасына салған. Үш жыл өткенде фэйсбук есіне салғанда бөлісіп қайта жариялайды. Соңғы кезде құлпытас оқуға əбден машықтанған Мұратбек қажы Жахатов мүк басқан құлпытас жазуларынан Айшуақ хан Əбілхайырұлы дегенді анық оқиды.
Міне, бүгін жұмыстан соң Теректі ауданы, Бекей ауылы маңындағы қорымға қайта бас тіредік.
Айшуақ Əбілхайырұлының (1727-1812) құлпытасын мүктен тазартылып, аударылды. Былай жазылған екен:
Қатар
Артқы жағы:
1 Кіші иузінің қазақ халқы ішінде
2. Хүкүмет иелеиуб ханлық ішінде
3. олуб разы м.... сінде
4. етді ...
5. хайатында екі ұғлы хан олды
6. бірі Жантөре бірі Ширғазы
7. мүшəриф астанасы тағала м.....м
8. қойыбдүр енші... Алғазы сұлтан
Айшуақ Əбілхайырұлы 1797-1805 жылдар аралығында Кіші жүздің ханы болған. Хандыққа 1797 жылы 70 жасында қол жеткізіп, 78 жасында өз еркімен бас тартқан. Орнына ұлы Жантөре хан сайланған.
Осыған дейін Ақжайық ауданынан 1795-1797 жылдары хан болған Есім Нұралыұлының жəне 1805-1809 жылдары хан болған Теректі ауданынан Жантөре Айшуақұлының құлпытастары табылған болатын. Міне, екеуінің ортасында хан болған Айшуақ Əбілхайырұлының да құлпытасы табылып, аударылды. Құлпытасты аударған Мұратбек Жахатов, Қазбек Қабжан.
zhaikpress.kz
