Электр энергиясы үшін есептеулер қалай жүргізіледі? БҚО-дағы ТМРКД-ы басшысының нұсқаулығын ұсынамыз.
Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің Табиғи монополияларды реттеу департаментінің Батыс Қазақстан облысы бойынша басшысы Гүлжаз Қазбекова электр энергиясы үшін төлем есептелетін схемалар туралы айтып берді.
Электр энергиясына төлемді қалай есептеу керектігін жақсы түсіну үшін есептеу механизмінің өзі туралы көбірек білу керек.
Электр энергиясын бөлшек саудада өткізу бойынша реттеліп көрсетілетін қызмет үшін төлемақы мөлшерін есептеу тетігі қоғамдық маңызы бар нарықтарда баға белгілеу қағидаларында және тарифтерді қалыптастыру қағидаларында айқындалған.
Қоғамдық маңызы бар нарықтарда баға белгілеу қағидаларына сәйкес табиғи монополия субъектісі бекітілген тариф бойынша реттеліп көрсетілетін қызметті ұсынуға міндетті.
Электр энергиясы үшін есептеулер
Тұтынушылар есептеу түрін таңдау мүмкіндігіне ие:
Тұтынушы энергиямен жабдықтаушы ұйымға өтініш берген кезде есеп түрін өзгертуге болады. Бұл жағдайда есептеу сомасы есептеу жүргізілетін есептеу түріне байланысты болады.
Тұтынушылар электр энергиясын тұтыну көлеміне қарай сараланған тарифтерді қолдануға өтініш берген жағдайда, электрмен жабдықтаушы ұйымдар тұтынылатын энергия көлеміне қарай электр энергиясына сараланған тарифтерді ескере отырып, тұрмыстық қажеттіліктерге тұтынылған электр энергиясы үшін осы тұтынушыларға есеп-шот ұсынады.
Тұтыну көлемі бойынша сараланған тарифтер бойынша электр энергиясы үшін төлем тұрақты тұратын тұтынушылардың санын ескере отырып айқындалады, оларды анықтау үшін тіркелген тұлғалар туралы мәліметтер ұсыну қажет.
Тұтынушылар топтары бойынша тарифтер оны тұтыну көлеміне қарай үш деңгейге ие және оларды қолдану тұтыну мөлшеріне байланысты:
| Атауы | Тіркелген бір адамға электр энергиясын тұтыну шамасы, кВт.с | Тариф, теңге ҚҚС-мен |
| бірінші деңгейдегі тариф | 70-ке дейін | 19,48 |
| екінші деңгейдегі тариф | 70-тен бастап 120-ға дейін | 25,44 |
| үшінші деңгейдегі тариф | 120-дан жоғары | 31,80 |
Сонымен қатар, электр плиталарын пайдаланатын азаматтар, жалғыз басты зейнеткерлер, мүгедектер, ҰОС қатысушылары және оларға теңестірілген тұлғалар үшін тұтыну көлемі белгіленді.
Егер есепке алу аспаптарының көрсеткіштерін алу арасындағы нақты кезең күнтізбелік отыз күнге тең болмаса, тұтыну шамасының мөлшері нақты кезеңнің ұзақтығы ескеріле отырып түзетіледі. Сонымен қатар, егер сіздің тұтынуыңыз 70 кВт - тан аз болса ағымдағы айда электр энергиясының толық пайдаланылмаған мөлшері келесі айда пайдаланылмайды.
Мысал бойынша анықтап көрсек :
Тұрғындар саны - 2 адам
Бірінші деңгейдегі нормаланатын тұтыну көлемі айына 70 кВтс дейін;
Екінші деңгейдегі тұтынудың нормаланатын көлемі айына 70-тен 120 кВтс/адамға дейін;
Үшіншісінің нормаланатын тұтыну көлемі айына 120 кВтс/адамнан астам.
Егер сіз тұтыну көлемі бойынша есептеулер жүргізсеңіз:
«Электр энергиясы» қызметі бойынша тұтыну 350 кВтс тең, яғни тарифтің бірінші деңгейіндегі тұтынудың нормаланған көлемінен артық.
Сонда, 70 (1 деңгейдегі нормаланған тұтыну көлемі)*2 (тұратындар саны) * 19,52 (1 квт / сағ үшін 1 деңгейдегі тариф) = 2 732,8 теңге.
«Электр энергиясы» қызметі бойынша тұтыну бірінші деңгей бойынша тұтынудың нормаланған көлемінен артық, сондықтан тарифтің екінші деңгейі бойынша төлем сомасын анықтаймыз.
Бұл жағдайда 50 (120-70=50, 2 деңгейдің көлемі) * 2 (тұратындар саны)= 100 кВт / сағ.
100*25,44 (1 квт / сағ үшін 2 деңгей тарифі) = 2 544,0 теңге;
Тарифтің үшінші деңгейі бойынша төлем сомасын анықтаймыз
350-140-100 = 110 кВт / сағ.
Үшінші деңгейдегі Тариф 1 кВтсағ үшін 31,80 теңге;
Демек,110*31,80 = 3 498 теңге.
«Электр энергиясы» қызметі бойынша төлем сомасын есептеу
2 732,8 + 2 544 + 3 498 = 8 774,8 теңге.
Егер сіз босатылған тариф бойынша есеп айырысуды жүргізсеңіз:
«Электр энергиясы» қызметі бойынша тұтыну – 350 кВтсағ.
Сонда, 350 (тұтыну көлемі) *21,20 (босату тарифі) = 7 420 теңге.
«Квитанцияларда көрсетілген сұрақтар туындаған немесе есептеумен келіспеген жағдайда, сіз субъектінің әрекетін заңдылыққа тексеру үшін БҚО-дағы Табиғи монополияларды реттеу департаментіне хабарласа аласыз», - деп атап өтті Гүлжаз Қазбекова.
