Қарыз алушы микроқаржы ұйымының лицензиясы тоқтата тұрылған  немесе кері қайтарып алынған кезде не істеуі қажет?

Белгілі бір себептерге байланысты микроқаржы ұйымынан (МҚҰ) лицензияны қайтарып алатын кездер болады, бұл көрсетілетін қызметтердің уақытша немесе толық тоқтатылуын білдіреді.

Мәселен, Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің бұйрығына сәйкес 2024 жылғы 23 ақпаннан бастап («Hava Finance» МҚҰ» ЖШС, «POS Credit» МҚҰ» ЖШС, «SF Offline» МҚҰ» ЖШС, «Салем Кредит» МҚҰ» ЖШС, «Express Аванс» МҚҰ» ЖШС) 5 (бес) микроқаржылық қызметті жүзеге асыруға лицензиялардың қолданысы 3 ай мерзімге тоқтатылды.

Мұндай жағдайларда қарыз алушы не істеу керек екендігін  Fingramota.kz-пен бірге қарастырайық.

«Микроқаржы қызметі туралы» Заңның 16-бабына сәйкес микроқаржы қызметін жүзеге асыруға лицензияның қолданылуын тоқтата тұру МҚҰ-ның микрокредит беру туралы жаңа шарттар жасасуына, оның ішінде қолданыстағы шарттарды ұзартуға немесе өзгертуге тыйым салуға әкеп соғады.

Бұл МҚҰ мен қарыз алушы өз міндеттемелері мен жауапкершілігін арттырмауы үшін жасалады.

Микроқаржы қызметін жүзеге асыруға лицензиясының қолданылуы тоқтатыла тұрған МҚҰ микрокредит беру туралы бұрын жасалған шарттар бойынша өз міндеттемелерін орындауға міндетті.

Осылайша, МҚҰ лицензияның қолданылуын тоқтата тұру кезінде қолданыста болған микрокредиттік шарттар бойынша барлық шарттарды сақтауға, оның ішінде қарыз алушылардан микрокредиттерді өтеу бойынша барлық төлемдерді қабылдауға және кредиттік бюроларға ақпараттың уақтылы ұсынылуын қамтамасыз етуге міндетті. Бұл ретте қарыз алушылар алынған микрокредиттер бойынша бірдей жауапкершілікте болады және микроқаржы ұйымының алдындағы қарыздарын уақтылы және толық көлемде өтеуді жалғастыруға міндетті.

Осыған байланысты Агенттік МҚҰ лицензиясының қолданылуын тоқтата алады

«Микроқаржы қызметі туралы» ҚР Заңының 16-бабының 1-тармағына сәйкес МҚҰ лицензиясының қолданылуын тоқтата тұру үшін мынадай негіздер бар:

• қызметтің «Микроқаржылық қызмет туралы» ҚР Заңының 14-бабының 5 және 6-тармақтарында, 14-1-бабының 3, 5 және 7-тармақтарында көзделген талаптарды бұза отырып, жүзеге асырылуы;
• пруденциялық нормативтердің және (немесе) сақтауға міндетті өзге де нормалар мен лимиттердің бұзылуы;
• Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіне (ҚР ҰБ) есептіліктің бірнеше рет (қатарынан күнтізбелік он екі ай ішінде екі және одан да көп рет) ұсынылмауы;
• дәйексіз қаржылық немесе өзге де есептілікті ұсынғаны үшін бірнеше рет (қатарынан күнтізбелік он екі ай ішінде екі және одан да көп рет) әкімшілік жауаптылыққа тартылуы;
• уәкілетті органның жазбаша нұсқамасының орындалмауы;
• тексеруді белгіленген мерзімде жүргізудің мүмкін болмауына әкеп соқтырған тексеру жүргізуге кедергі жасалуы;
• «Қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл туралы» ҚР Заңында көзделген талаптардың бірнеше рет (қатарынан күнтізбелік он екі ай ішінде екі және одан да көп рет) бұзылуы;
• микроқаржылық қызметті жүзеге асыруға лицензия алу үшін ұсынылған құжаттарда дәйексіз мәліметтер мен ақпараттың анықталуы.

Микроқаржы қызметі туралы Заңның 16-бабының 2-тармағына сәйкес МҚҰ-ны лицензиядан айыру үшін мынадай негіздер бар:

• микроқаржылық қызметті жүзеге асыруға арналған лицензияның қолданысын жүйелі түрде (қатарынан күнтізбелік он екі ай ішінде үш және одан да көп рет) тоқтата тұру;
• қызметін ҚР заңдарының талаптарын, сондай-ақ уәкілетті органның, ҚРҰБ-ның нормативтік актілерін жүйелі түрде (қатарынан күнтізбелік он екі ай ішінде үш және одан да көп рет) бұза отырып жүзеге асыру;
• уәкілетті органның жазбаша ұйғарымдарын жүйелі түрде (қатарынан күнтізбелік он екі ай ішінде үш және одан да көп рет) орындамау;
• осы Заңда көзделмеген қызмет түрлерін жүзеге асыру;
• дәйексіз қаржылық немесе өзге де есептілікті ұсынғаны үшін әкімшілік жауапкершілікке жүйелі түрде (қатарынан күнтізбелік он екі ай ішінде үш және одан да көп рет) тарту;
• микроқаржылық қызметті жүзеге асыруға арналған лицензияны алған күннен бастап қатарынан күнтізбелік алты ай ішінде қызметті жүзеге асырмау;
• микроқаржылық ұйым қызметін тоқтату туралы сот шешімінің заңды күшіне енуі;
• қайта ұйымдастыру немесе тарату арқылы өз қызметін ерікті түрде тоқтату туралы шешім қабылдау.
• тексеруді белгіленген мерзімде жүргізуге мүмкіндік бермеген, екі реттен көп кедергі келтіру.

Микроқаржылық қызметті жүзеге асыруға лицензияның қолданысын тоқтата тұру не одан айыру туралы шешім көрсетілген шешім қабылданған күннен бастап күшіне енеді.

Микроқаржылық қызметті жүзеге асыруға лицензияның қолданысын тоқтата тұру не одан айыру туралы шешімнің қабылдануы туралы ақпарат уәкілетті органның интернет-ресурсында мемлекеттік және орыс тілдерінде жарияланады.

Микроқаржы ұйымы уәкілетті орган микроқаржылық қызметті жүзеге асыруға лицензиядан айыру туралы шешім қабылдаған күннен бастап күнтізбелік отыз күн ішінде өзінің атауынан «микроқаржы ұйымы», «кредиттік серіктестік», «ломбард» деген сөздерді, олардан туындайтын, көрсетілген заңды тұлғаның микрокредиттер беру жөніндегі қызметті жүзеге асыратынын болжайтын сөздерді немесе аббревиатураны алып тастау арқылы қайта тіркеу рәсімін жүргізуге не қайта ұйымдастыру немесе тарату туралы шешім қабылдауға міндетті.

Микрокредит беру туралы шарттар бойынша орындалмаған міндеттемелері бар МҚҰ-ның клиенттеріне не істеу керек?

МҚҰ-ның лицензиясын тоқтата тұру не одан айыру қарыз алушыларды ұйым алдындағы өз міндеттемелерін уақтылы және толық көлемде орындау міндетінен босатпайды.

Сондықтан, егер сіз МҚҰ-ның қарыз алушысы болсаңыз, босаңсудың және микрокредит бойынша жоспарлы төлемді өткізудің қажеті жоқ. Егер сіз қарыз бойынша төлемдерді тоқтатып қойсаңыз, онда сізде мерзімі өткен берешек туындап, оған өсімақы (өсімпұл, айыппұл) есептелуі мүмкін.

МҚҰ алдындағы міндеттемелердің орындалуын бұзғаныңыз үшін, микрокредит беру туралы жасалған шарттардың талаптарына сәйкес жауапты болатыныңызды есте сақтаңыз. 

Fingramota.kz