Жақында «Жайық Пресс» ЖШС-ның «Орал өңірі» редакциясы қызметкерлерімен «Корпоративтік этика мен ішкі еңбек тәртібінің ережелерін сақтау, лауазымдық міндеттерді орындау» және «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы» ҚР Заңын сақтау тақырыбында кездесу өтті.
Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл мәселесі – бүкіләлемдік қоғамдастық үшін ең өзекті мәселелердің бірі. Саяси теория мен практикаға сәйкес, сыбайлас жемқорлық біздің елімізде, посткеңестік кеңістіктегі елдерде, бүкіл әлемде байқалады. Барлық саяси жүйелер, дамыған және дамушы елдер осы «аурудан» зардап шегеді.
Өздеріңіз білетіндей, Қытайда елді Коммунистік партия басқарады және онда қоғамдық өлім жазасы жойылған жоқ.
Бірақ ол жерде де ең үлкен проблема – сыбайлас жемқорлық, ал қытый партиялық құжаттарда: «Не партия сыбайлас жемқорлықты жеңеді, не сыбайлас жемқорлық партияны жеңеді» делінген.
Біздің еліміздегі сыбайлас жемқорлықтың негізгі алғышарты 90-шы және нөлдік жылдардағы қоғамдық қатынастардың түбегейлі бұзылуы болды.
Қоғамдық-экономикалық формацияның бұзылуы мен қайта құрылуы сөзсіз әлеуметтік сілкіністермен, соның ішінде қылмыс пен сыбайлас жемқорлықтың өсуімен бірге жүреді.
Әлеуметтік өмірдің мәні мен мазмұнын идеология анықтайды, сонымен бірге оның мақсатын көрсетеді. Кеңестік идеология құлағаннан кейін бізде үлкен вакуум пайда болды.
Вакуумды шетелдік кеңесшілер мен қылмыскерлер, мүлікті қайта бөлумен, капитал мен шикізатты экспорттаумен толтыра бастады, оған көптеген мысалдар бар.
Бүгінгі таңда сыбайлас жемқорлық биліктің жоғарғы эшелонынан: нормативтік заңдар, нұсқаулықтар мен ережелер әзірленетін жерде, қазақстандықтардың күнделікті өмірін білдіретін төменгі буындарға дейін – денсаулық сақтау, білім беру, ТКШ және т. б. егер біріншісі ел бюджетін талан-таражға салса, екіншісі олардың қызметтерін тұтынушылар есебінен тікелей байытылады, бұл сайып келгенде, қоғамның билік органдарына деген сеніміне нұқсан келтіреді.
Адамның ашкөздігінің шегі жай ғана масштабтан тыс.
Сондықтан да елімізде сыбайлас жемқорлықка қарсы комплаенс қызметкерлерін ұйымдастрыру жөніндегі әдістемелік ұсыныстар 2020 жылдан басталған.
Біздің Серіктестікте әдістемелік ұсынымдар 2021 жылы бегітілген. 2022 жылдың 14 қаңтарында серіктестіктін қызметіндегі тәртіп пен реттілікті нығайту және сыбайлас жемқорлыққа қарсы шараларды күшейту мақсатында 5-бұйрық шығады.
Қосымшада іс жоспары және комиссия құрамы бегітілген. Комиссияға екі облыстық, 12 аудаңдық редакторлар кіргізілген.
Қазіргі журналист әлемінде, әсіресе баспа ортасында, этика, ішкі еңбек тәртібі ережелері және сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес біздің серіктестігіміздің тұрақты дамуын қамтамасыз етуде шешуші рөл атқарады.
Осы қағидаттарды тиімді іске асыру тек заңдардың сақталуын ғана емес, сонымен қатар холдинтің табысты болуына ықпал ететін қолайлы жұмыс ортасын құруды қамтамасыз етеді.
Корпоративтік этика, адалдық және кәсіпқойлық қағидаттарына негізделген холдинг ішіндегі қызметкерлердің мінез-құлық нормаларын анықтайды. Корпоративтік этиканың негізгі аспектілеріне іскерлік қатынастардағы адалдық, ақпараттың құпиялылығы, әріптестер мен клиенттерге деген құрмет және олардың әрекеттері үшін жауапкершілік кіреді. Ішкі еңбек тәртібі қағидалары холдингтегі жұмыс тәртібін, қызметкерлердің құқықтары мен міндеттерін, жанжалдарды шешу рәсімдерін және тәртіптік шараларды белгілейді.
Ішкі еңбек тәртібі еңбекті тиімді ұйымдастыруға, жанжалдардың алдын алуға және жұмыс орнындағы қауіпсіздікті қамтамасыз етуге ықпал етеді.
Сыбайлас жемқорлық туралы Заң бұқаралық ақпарат құралдарын қоса алғанда, қызметтің барлық салаларында сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес жөніндегі ережелер мен шараларды белгілейді.
Дәл осы БАҚ-та сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы заңдарды сақтау, газет беттерінде жариялау, оның ішінде өз қызметкерлерінің қызметін бақылау тетіктерін белгілеу және парақорлықтың немесе заңсыз ықпалдың кез келген түрін болдырмау қажет.
Шамшиден Мұқашев
Комплаенс-офицер
