Көпшілік адам ауа райы кенеттен өзгерсе, мысалы, жаңбыр құйып кетсе немесе күн жанып кетсе, өзін нашар сезінеді. Бұл ауа райына тәуелділік пе? Оның белгілері қандай және онымен қалай күресуге болады?
Табиғи факторлар адамның хал-жағдайына айтарлықтай әсер ететіні құпия емес. Атмосфералық қысым, ауа температурасы, ылғалдылық, геомагниттік жағдай және күндегі жарқылдар түрлі жағымсыз белгілердің пайда болуына тікелей әсер етеді. Ауа райы өзгерістеріне ағзаның осындай реакциясын ауа райына тәуелділік деп атайды.
Адам денесі Цельсий шкаласы бойынша шамамен 37 градус температураны сақтауға бейімделген, яғни ол үнемі сыртқы температуралар өзгерісіне әсер етіп отырады. Сіз оны байқамауыңыз мүмкін, алайда ол жүйке және гормонды жүйеге әсер ететін механизмдерді іске қосады.
Соның салдарынан нақты ауа райы шарттарында бас ауыруы, зейін қою проблемалары, ұйқы проблемасы және буындар аурулары күшеюі мүмкін. Кей адамдар бұл проблемаларды ауа райы өзгерісіне дейін бір-екі күн бұрын сезіп бастауы мүмкін.
Яғни адамның денсаулығы генетика мен өмір сүру салтына ғана емес, сондай-ақ табиғатта болып жатқан нәрселерге де байланысты.
Ауа райына тәуелділіктің белгілері қандай?
Оның белгілері көп. Көпшілік ауа райына тәуелділікті бас және буындар ауруымен ғана байланыстырады. Бас айналу, жүрек аурулары, артериялық қысымның өзгеруі, құлақта шудың пайда болуы, әлсіздік, ұйқышылдық - бұлар ауа райына тәуелділіктің кейбір белгілері. Тізім мұнымен шектелмейді.
Ауа райына тәуелділіктің кең тараған белгілеріне мыналар жатады:
Неліктен біреулер ауа райына тәуелді, ал басқаларға ол еш әсер етпейді?
Бұған қатысты көптеген зерттеу жүргізіліп жатырса да, бұл әлі толықтай зерттелмеген тақырып. Алайда айқын белгілер әдетте қауіп тобындағы адамдарда байқалады. Бірінші кезекте, ол созылмалы аурулары бар адамдарға қатты әсер етеді. Сондай-ақ әдетте жүрек-қан тамырлар аурулары бар, артық салмағы бар, жүйке, тыныс алу, эндокринді немесе қимыл-тірек жүйелерімен проблемалары бар адамдарға қатысты.
Мысалы, қан қысымы жоғары адамдар суықты нашар көтереді, ал қан қысымы төмен адамдар ыстықта өздерін нашар сезінеді. Буындары ауыратын адамдар ылғалды, жаңбырлы, суық ауа райын жақтырмайды.
Сондай-ақ ерлерге қарағанда әйелдер ауа райына қатты әсер береді. Бұл әйелдердің гормонды жүйесінің күрделі болуына байланысты. Сонымен қатар егде жастағы адамдар қауіп тобына жатады.
Ауа райына тәуелділікпен қалай күресуге болады?
Оның белгілерінен толықтай арылу мүмкін емес, бірақ оларды жеңілдетуге болады. Ол үшін ағзаны жаттықтыру керек.
А.Жапатова,
